خواص کنجد و روغن کنجد؛

دانه کنجد به‌عنوان یک دانه روغنی حاوی ترکیبی از اسیدهای چرب غیرمشبوع مانند اسید لینولئیک و اسید اولئیک، اسیدپالمتیک و استئاریک اسید است. 75 فیصد دانه کنجد را چربی و پروتئین و 25 فسصد آن را موادمعدنی، کربوهیدرات (قند) و فیبر تشکیل داده است. کنجد همچنین حاوی فنول‌ها، استرول‌های گیاهی، فسفولیپیدها و ویتامین‌ها به‌خصوص ویتامینE و ویتامین‌های گروه B و مواد معدنی مانند کلسیم، مگنیزیم، جست، مس و فاسفور است.

دانه کنجد، یکی از مغذی‌ترین دانه‌های روغنی است. وطن اصلی کنجد هندوستان بوده و در افغانستان بصورت وافر یافت می‌شود.

خواص کنجد:

کنجد منبع غنی از پروتئین است و ارزش غذایی بالایی دارد. هر قاشق غذاخوری کنجد تأمین کننده 14 فیصد از نیاز روزانه کلسیم بدن است؛ مصرف 50 گرام کنجد، 25 فیصد از نیاز روزانه به اسید فولیک را بر طرف می‌کند.

این دانه منبع آهن گیاهی است که برای رفع خستگی مفید است همچنین مصرف این دانه گیاهی برای افرادی که مبتلا به کم‌خونی فقر آهن هستند می‌تواند بسیار مۆثر باشد.

دانه کنجد دارای 20 تا 25 فیصد پروتئین، 50 فیصد چربی و به نسبت مساوی اسیدلینولئیک و اسید اولئیک است. کنجد یکی از منابع بسیار مفید برای جذب آهن، جست و کلسیم به شمار می‌آید.

کسانی که شیر دوست ندارند می‌توانند از کنجد برای تأمین کلسیم، جست و آهن خود که از مواد معدنی مهم به شمار می‌آید، استفاده کنند.
مصرف یک قاشق غذاخوری کنجد معادل یک واحد چربی است و 45 کیلوکالری انرژی دارد همچنین کنجد موجب افزایش چربی خون نمی‌شود بلکه کلسترول بد خون را نیز کاهش می‌دهد.

روغن کنجد با رنگ روشن نسبت به حرارت مقاوم است و برای سرخ کردن مناسب است، در حالی که روغن کنجد تیره (به دست آمده از کنجد بوداده) برای تفت دادن یا پختن غذا مناسب است.

کنجد تاثیر ضدالتهابی و انتی‌اکسیدانت بوده. مصرف آن باعث کاهش میزان تری‌‌گلیسیرید، کلسترول بد یا LDL و قندخون و افزایش HDL یا همان کلسترول خوب می‌شود و تمام این موارد به کاهش خطر بروز بیماری‌های قلبی - عروقی کمک خواهد کرد.

مصرف کنجد باعث افزایش سطح ویتامینE در حجرات هم می‌شود. در صورتی که دچار درد‌های شدید در دوران عادت ماهانه هستید، بهتر است بدانید مصرف کنجد و فرآورده‌های آن باعث کاهش التهاب و شدت انقباض‌های رحمی و در نتیجه کاهش شدت درد در دوران قاعدگی هم می‌شود. کنجد همچنین در بهبود ترشح هورمون‌های جنسی در زنان نازا نقش دارد.
مصرف کنجد در بهبود روند بیماری پارکینسون تاثیرگذار است و به رشد سلول‌های عصبی مرکزی در نوزادان نیز کمک می‌کند و باعث افزایش قدرت بینایی می‌شود. به همین دلیل متخصصان تغذیه مصرف آن را به خانم‌های باردار و شیرده توصیه می‌کنند.

کلسیم موجود در کنجد برای داشتن استخوان‌ها و دندان‌های سالم موثر است و در انعقاد خون، کاهش فشارخون و عملکرد عضلات نقش دارد. در نهایت کنجد به‌عنوان منبع آهن در درمان کم‌خونی نقش دارد و ویتامین‌های گروپ B موجود در آن نیز به بهبود سوخت و ساز بدن کمک می‌کند.

خواص روغن کنجد:

روغن کنجد از بهترین روغن‌های گیاهی و حاوی اسیدهای چرب دارای چند پیوند دوگانه، اسید اولئیک، لینولئیک، پالمتیک، استئاریک، ویتامینE و لیستین است.

روغن کنجد، به دلیل مرغوبیت زیاد و بو و مزه مطبوع، ملکه روغن‌هاست و این ویژگی‌ها به دلیل وجود سزامول در آن است که یک انتی‌اکسیدانت طبیعی محسوب می‌شود و مقاومت روغن را در برابر اکسیدیشن بالا می‌‌برد.

روغن کنجد روغن مناسب برای پخت‌وپز، سرخ‌کردن و روغن سلاد است.
این روغن تنها حاوی چربی و منبع غنی اسیدهای چرب غیرمشبوع است.

نحوه نگهداری از کنجد:

ارده و روغن کنجد سرشار از اسیدهای چرب اشباع نشده‌اند که اگر در معرض هوای گرم و نور قرار بگیرند، چربی‌هایشان اکسید شده و روغن به اصطلاح فاسد می‌شود بنابراین کنجد و فرآورده‌های تهیه‌شده از آن باید در جای خشک، سرد و دور از نور آفتاب نگهداری ‌شود.