در اتفاقی بی‌سابقه که بازتاب گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی داشته، آکادمی هنرهای نمایشی شانگهای از پذیرش نخستین ربات انسان‌نما در برنامه دکترای خود در رشته درام و سینما خبر داده است.

این ربات که «شیوِیبا ۰۱» نام دارد، با همکاری دانشگاه علوم و فناوری شانگهای و شرکت DroidUp Robotics طراحی شده و نام آن در زبان عامیانه چینی به معنای «دانش‌آموز ممتاز» است. این نخستین‌بار است که یک ربات انسان‌نما در چین وارد چنین سطحی از تحصیلات آکادمیک می‌شود.

شویبا ۰۱ پیش از این موفق به کسب مقام سوم در نخستین ماراتن نیمه‌انسانی ربات‌ها در جهان شده بود. این ربات ۱.۷۵ متر قد و ۳۰ کیلوگرم وزن دارد و چهره‌ای شبیه یک جوان خوش‌چهره دارد. پوست سیلیکونی آن امکان نمایش دقیق حالات صورت را فراهم کرده است. شویبا ۰۱ عینک، پیراهن و شلوار به تن دارد و به زبان چینی ماندارین صحبت می‌کند. همچنین توانایی تعامل فیزیکی با انسان‌ها را داراست.

پذیرش رسمی این ربات در تاریخ ۵ مرداد در جریان کنفرانس جهانی هوش مصنوعی اعلام شد. او از ۲۳ شهریور به برنامه دکترا خواهد پیوست و طی ۴ سال آینده به تحصیل در حوزه اپرای سنتی چینی خواهد پرداخت. او تحت نظارت یانگ چینگ‌چینگ، استاد و هنرمند سرشناس، به مطالعه موضوعاتی چون بازیگری، نگارش نمایشنامه، طراحی صحنه، کنترل حرکتی و تولید زبان خواهد پرداخت.

به گفته استاد یانگ، زمانی که شویبا ۰۱ حرکت معروف «انگشتان ارکیده» را که متعلق به اسطوره اپرای پکن، «می لان‌فانگ»، بود، بازسازی کرد، دیگر دانشجویان نیز به‌سرعت از او تقلید کردند. وی تأکید کرد که تعامل شویبا ۰۱ با دیگر دانشجویان صرفاً مکانیکی نیست، بلکه نوعی تبادل زیبایی‌شناسانه میان دو گونه متفاوت از موجودات است.

با این حال، این موضوع با واکنش‌های متفاوتی در فضای مجازی روبه‌رو شد. یکی از دانشجویان نوشت: «اپرای چینی به صدای خاص و حالات چهره غنی نیاز دارد؛ آیا واقعاً ربات قادر به اجرای آن است؟» شویبا ۰۱ نیز به طنز پاسخ داده: «اگر در دکترا موفق نشوم، شاید سیستمم حذف شود یا به موزه اهدا شوم. این هم بد نیست، چون دست‌کم بخشی از تاریخ هنر خواهم شد.»

برخی کاربران نیز نسبت به گرفتن فرصت تحصیلی از انسان‌ها اعتراض داشتند؛ به‌ویژه با توجه به درآمد پایین دانشجویان دکترای هنر در چین که گاه کمتر از ۳۰۰۰ یوان (حدود ۴۲۰ دلار) در ماه است. در مقابل، شماری نیز حضور شویبا ۰۱ را نمادی از آغاز دوره‌ای تازه در هم‌زیستی میان انسان و هوش مصنوعی دانسته‌اند.