🚆 نقش راه‌آهن هرات–خواف در توسعه اقتصادی افغانستان

مقدمه

راه‌آهن هرات–خواف یکی از مهم‌ترین پروژه‌های ترانزیتی افغانستان است که به‌عنوان پل ارتباطی میان افغانستان و ایران ساخته شده است. این پروژه نه‌تنها مسیر جدیدی برای تجارت و حمل‌ونقل فراهم کرده، بلکه گامی بزرگ در جهت کاهش وابستگی ترانزیتی افغانستان به پاکستان محسوب می‌شود.

۱. معرفی پروژه

پروژه راه‌آهن هرات–خواف به طول حدود ۲۲۵ کیلومتر طراحی شده که بخش عمده‌ای از آن (در حدود ۸۵ کیلومتر) در خاک افغانستان قرار دارد. این پروژه با همکاری دولت‌های افغانستان و ایران و پشتیبانی فنی از سوی شرکت‌های بین‌المللی ساخته شد.

مسیر: خواف (ایران) – غوریان – روزنک – هرات

اهمیت: اتصال افغانستان به شبکه راه‌آهن ایران و از آنجا به بنادر جنوبی مانند بندر چابهار و بندرعباس.

۲. تأثیر اقتصادی و تجاری

افزایش حجم صادرات و واردات:
راه‌آهن خواف–هرات مسیر مستقیم و کم‌هزینه‌ای را برای انتقال کالا از بنادر ایران به افغانستان فراهم می‌کند. هزینه حمل‌ونقل کالاها تا ۳۰٪ کاهش یافته است.

افزایش فرصت‌های شغلی:
در مراحل ساخت و بهره‌برداری صدها نفر به‌صورت مستقیم و هزاران نفر به‌طور غیرمستقیم مشغول کار شدند.

رونق تجارت با کشورهای منطقه:
با اتصال این خط به شبکه ریلی ایران، افغانستان عملاً به بازارهای خاورمیانه، ترکیه و اروپا دسترسی یافته است.

افزایش سرمایه‌گذاری در هرات:
توسعه زیربنای حمل‌ونقل، زمینه‌ساز رشد پارک‌های صنعتی و ایجاد شهرک‌های اقتصادی در اطراف هرات شده است.

۳. تأثیر اجتماعی و توسعه منطقه‌ای

تسهیل رفت‌وآمد مردم میان هرات و مناطق مرزی

افزایش دسترسی به خدمات و کالاهای ارزان‌تر

بهبود وضعیت زندگی در ولسوالی‌های مسیر راه‌آهن

تقویت روابط فرهنگی و اقتصادی میان دو ملت

۴. چالش‌ها و محدودیت‌ها

ناامنی در مسیر هرات–غوریان که روند بهره‌برداری را کند کرده است.

نبود مدیریت منسجم ریلی در افغانستان.

کمبود بودجه برای توسعه خط تا مزارشریف و سایر مناطق.

نیاز به سیستم گمرکی و لجستیکی مدرن در ایستگاه‌های مرزی.

۵. چشم‌انداز آینده

در صورت ادامه همکاری‌های منطقه‌ای، خط آهن هرات–خواف می‌تواند به مسیر بزرگ‌تر راه‌آهن شرق–غرب افغانستان متصل شود و از آن طریق چین، آسیای مرکزی، ایران و اروپا را به هم وصل کند.
این پروژه به‌طور مستقیم در رشد صادرات، اشتغال‌زایی و کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل نقش کلیدی دارد و می‌تواند افغانستان را از یک کشور محصور در خشکی به مرکز ترانزیت منطقه‌ای تبدیل کند.

نتیجه‌گیری

راه‌آهن هرات–خواف نه‌تنها یک پروژه زیربنایی، بلکه نماد همکاری اقتصادی منطقه‌ای و امید به خودکفایی افغانستان است. با گسترش و مدیریت درست آن، می‌توان تحول بزرگی در اقتصاد ملی و توسعه پایدار کشور ایجاد کرد.