ابراز احساسات یکی از مهمترین مهارتهای ارتباطی انسان است. احساساتی که گفته نمیشوند، اغلب به سوءتفاهم، فاصله عاطفی و فشار روانی تبدیل میگردند. در مقابل، بیان درست و سالم احساسات میتواند رابطهها را شفافتر، عمیقتر و امنتر کند.
چرا ابراز احساسات مهم است؟
مانع انباشته شدن ناراحتیها میشود
به طرف مقابل کمک میکند شما را بهتر درک کند
اعتماد و صمیمیت را افزایش میدهد
از انفجارهای احساسی ناگهانی جلوگیری میکند
ابراز درست احساسات یعنی چه؟
ابراز درست یعنی بیان صادقانه احساسات خود، بدون حمله، سرزنش یا تحقیر طرف مقابل. هدف، تخلیه خشم نیست؛ هدف، فهمیده شدن است.
اصول ابراز احساسات سالم
احساس را بشناسید، نه قضاوت را
بهجای «تو همیشه بیتوجهی»، بگویید: «وقتی جوابم دیر داده میشود، احساس ناراحتی میکنم.»
از جملات «من» استفاده کنید
این کار حالت دفاعی طرف مقابل را کم میکند و گفتوگو را سازنده نگه میدارد.
زمان مناسب را انتخاب کنید
گفتن احساسات در اوج عصبانیت یا خستگی معمولاً نتیجه معکوس دارد.
واضح و ساده حرف بزنید
پیچیدهگویی یا کنایه، پیام را مبهم میکند.
به احساس طرف مقابل هم گوش بدهید
ابراز احساس، گفتوگوی دوطرفه است، نه یکطرفه.
انتظار پاسخ مشخص داشته باشید
بگویید چه چیزی شما را آرامتر میکند یا چه تغییری انتظار دارید.
اشتباهات رایج در ابراز احساسات
سکوت طولانی و قهر
کنایه و طعنه
متهمکردن و تعمیم دادن («همیشه»، «هرگز»)
فریاد زدن یا گریه بهجای گفتوگو
یک الگوی ساده و کاربردی
«وقتی [رفتار] اتفاق میافتد، من [احساس] میکنم، چون [دلیل]. دوست دارم [درخواست مشخص].»
مثال:
«وقتی بدون خبر دیر میآیی، احساس نگرانی میکنم چون برایم مهمی. دوست دارم قبلش خبر بدهی.»
جمعبندی
ابراز احساسات به شیوه درست، نشانه ضعف نیست؛ نشانه بلوغ عاطفی است. کسی که احساسش را محترمانه و شفاف بیان میکند، هم از خود محافظت میکند و هم به رابطه فرصت رشد میدهد.