بدن انسان به وسیلۀ هورمونها تنظیم میشود. در میان زنان، دو هورمون مهم به نامهای استروژن و پروژسترون نقش اساسی در سلامت جسم و روان دارند. این هورمونها نه تنها چرخه قاعدگی را کنترل میکنند، بلکه در زیبایی، باروری و حتی احساسات زنان نیز تأثیر مستقیم دارند. شناخت این هورمونها به زنان کمک میکند تا زندگی سالمتر و شادابتری داشته باشند.
استروژن بهعنوان مهمترین هورمون زنانه شناخته میشود. این هورمون:
رشد سینهها و اندام زنانه را در دوران بلوغ بهعهده دارد.
چرخه عادت ماهانه را تنظیم میکند.
باعث درخشندگی پوست و مو میشود.
استخوانها را محکم نگه میدارد.
میل جنسی و نشاط روحی را تقویت میکند.
کمبود استروژن میتواند سبب مشکلاتی مانند خشکی واژن، کاهش میل جنسی، افسردگی، بینظمی عادت ماهانه و پوکی استخوان شود.
پروژسترون هورمون دیگری است که با استروژن همکاری میکند. وظیفۀ اصلی آن آمادهسازی رحم برای بارداری و حفظ جنین است. این هورمون همچنین به:
تنظیم چرخه قاعدگی،
آرامسازی سیستم عصبی،
بهبود خواب و کاهش اضطراب،
جلوگیری از خونریزیهای شدید کمک میکند.
کمبود پروژسترون باعث بینظمی قاعدگی، مشکل در بارداری، اضطراب و مشکلات خواب میشود.
در برخی موارد، داکتران برای زنان دواهای هورمونی تجویز میکنند. این دواها به شکل قرص، کرم یا تزریق وجود دارند و معمولاً در موارد زیر استفاده میشوند:
کاهش علایم یائسگی (گرگرفتگی، تعریق شبانه و خشکی واژن).
درمان ناباروری.
تنظیم عادت ماهانه.
جلوگیری از پوکی استخوان.
⚠️ با وجود فواید، مصرف خودسرانۀ این دواها میتواند خطرناک باشد و مشکلاتی مانند لخته خون، سرطان سینه یا رحم و چاقی ایجاد کند.
بسیاری از غذاها و گیاهان میتوانند به تولید طبیعی استروژن و پروژسترون کمک کنند، از جمله:
سویا و فراوردههای آن (سرشار از فیتواستروژن).
دانه کتان، کنجد و تخم کدو.
خرما، انجیر و سیب.
سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج و بروکلی.
مغزها و بادامها.
همچنین ورزش منظم، خواب کافی و کاهش استرس نقش بزرگی در تنظیم این هورمونها دارند.
استروژن و پروژسترون دو هورمون حیاتی برای زنان هستند که تعادل آنها سلامت جسمی، زیبایی و روحی زنان را تضمین میکند. آگاهی از نقش این هورمونها و توجه به سبک زندگی سالم میتواند بسیاری از مشکلات زنان را پیشگیری کند. در صورت نیاز به دواهای هورمونی، مراجعه به داکتر بهترین و مطمئنترین راه است.