آناناس یکی از میوههای محبوب جهان است که هم به دلیل طعم شیرین و مطبوع و هم به دلیل ارزش غذایی بالا شناخته میشود. این میوه از مناطق گرمسیری آمریکای جنوبی سرچشمه گرفته و امروزه در بسیاری از کشورهای استوایی و نیمهگرمسیری تولید میشود. آناناس نهتنها یک میوه خوراکی بلکه در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی نیز کاربرد فراوان دارد.
آناناس (Ananas comosus) از خانواده Bromeliaceae است و میوهای گوشتی، آبدار و شیرین با پوستی سخت و شیار دار دارد. گوشت داخلی آن زرد طلایی و بسیار آبدار است و برگهای بلند و تیغدار سبز رنگ دارد. معمولاً اندازه آناناس بین ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر و وزن آن بین ۱ تا ۳ کیلوگرم متغیر است.
آناناس نیازمند آب و هوای گرم و مرطوب با دمای بین ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتیگراد است. خاک سبک و زهکشی مناسب برای رشد آن ضروری است و نیاز به نور مستقیم خورشید دارد. زمان برداشت میوه حدود ۱۸ تا ۲۴ ماه پس از کاشت است و برای رسیدن کامل، دمای محیط و نور کافی اهمیت زیادی دارد.
آناناس یک میوه بسیار مغذی است و فواید فراوانی برای سلامتی دارد:
ویتامین C بالا: تقویت سیستم ایمنی و مقابله با عفونتها
منگنز: تقویت استخوان و متابولیسم
فیبر غذایی: بهبود عملکرد گوارش
بروملین (Bromelain): آنزیم ضدالتهابی و کمککننده به هضم پروتئین
کم کالری: مناسب برای رژیمهای غذایی کاهش وزن
آناناس علاوه بر مصرف تازه، در صنایع غذایی و دارویی نیز کاربرد دارد:
تهیه آبمیوه و کنسانتره
کنسرو آناناس و تولید مربا
خشککردن و استفاده در شیرینی و دسر
افزودنی در سالاد و غذاهای گرم و سرد
استفاده در محصولات آرایشی به دلیل ویتامین C و بروملین
آناناس در کشورهای تولیدکننده استوایی مانند برزیل، فیلیپین، تایلند و هند، محصولی صادراتی و پرطرفدار است. با توجه به تقاضای جهانی بالا، تولید آناناس میتواند منبع درآمدی قابل توجه برای کشاورزان و اقتصاد کشورها باشد.
آناناس رسیده را میتوان در دمای محیط نگهداری کرد و برای طولانیتر شدن ماندگاری، در یخچال قرار داد.
پوست آناناس قابل استفاده برای تهیه کمپوت، چای و حتی کود طبیعی است.
مصرف آناناس خام ممکن است باعث تحریک دهان و زبان شود که به دلیل وجود بروملین است.
آناناس میوهای استوایی با طعم شیرین و فواید تغذیهای فراوان است که علاوه بر مصرف خوراکی، در صنایع غذایی و دارویی نیز کاربرد دارد. اهمیت اقتصادی این میوه در کشورهای تولیدکننده بسیار بالاست و با رعایت شرایط رشد و نگهداری، میتوان از کیفیت و مزایای آن بهطور کامل بهرهمند شد.